[By Shin Goun Gwep]
US မွာကအာမခံကုမၸဏီေတြနဲ ့ ဆက္ဆံရတယ္ဆိုေပမယ္ ့ Quality Of Care ကဥေရာပမွာထက္
အမ်ားႀကီးသာပါတယ္။ဥေရာပမွာ(အိုင္ယာလန္)တုန္းကဆိုရင္ လူနာ ေလးငါးေယာက္ေလာက္ကို
အခန္းထဲမွာစုေပါင္းၿပီးထားတာ။တီဗြီကတစ္လံုးတည္းရယ္။လူနာစမ္းခ်င္ရင္ ကုတင္ေဘးကလိုက္
ကာေတြကိုဆြဲလိုက္ရင္ အခန္းေသးေသးလိုလံုၿခံဳသြားေရာ။ကင္ဆာေရာဂါရွင္ေပမယ္ ့လည္းအခန္း
သတ္သတ္ရခ်င္မွရတယ္။တၿခားေရာဂါေတြကူးဖို ့ပိုလြယ္တာေပါ ့။US မွာဆိုရင္ ကင္ဆာရွိတဲ ့သူ
ေဆးရံုလာတက္ရင္အခန္းသတ္သတ္နဲ ့ထားတာ။ပန္းေတြဘာေတြကအစယူမလာရဘူး။ေရာဂါရမွာစိုးလို ့။
US မွာကလူနာအခန္းတစ္ခန္းထဲမွာ အမ်ားဆံုးလူနာႏွစ္ေယာက္ပဲ။အမ်ားစုကလူနာတစ္ေယာက္
တစ္ခန္းရတာမ်ားတယ္။အိမ္သာေရခ်ိဳးခန္းသတ္သတ္ပါေသးတယ္။လူနာနဲ ့သူ ့မိသားစုအတြက္
ပိုေကာင္းတယ္။ပိုၿပီး Pravicy ရွိပါတယ္။ကြ်န္မအဲဒါကိုအႀကိဳက္ဆံုးပဲ။ေဆးရံုလာၿပီးမွအခန္းသတ္သတ္
မရဘူးဆိုလွ်င္ စိတ္ပ်က္စရာေပါ ့။
အိုင္ယာလန္မွာတံုးက ကေလးအေဆာင္မွာေတာ ့ကေလးေတြကိုသပ္သပ္စီခြဲထားပါတယ္။
US မွာကေဆးရံုေတြလည္းအေရအတြက္ပိုမ်ားတယ္။စပါယ္ရွယ္လစ္(ဥပမာ ပလတ္စတစ္ဆာဂ်င္)
တစ္ေယာက္ကိုေတြ ့ဖို ့တၿခားၿမိဳ ့ကိုသြားစရာမလိုတာမ်ားတယ္။အိုင္ယာလန္မွာတုန္းက ႏွလံုး
ေရာဂါရေနတဲ ့လူနာလာရင္ ေသြးေႀကာထဲမွာ STENT ထည္ ့ဖို ့ၿဖစ္ေစ CATH လုပ္ဖို ့ၿဖစ္ေစ
လူနာကို ကားနဲ ့ဒပ္ဗလင္ကိုပို ့ရပါတယ္။၀ါးတားဖို ့ဒ္ကေဆးရံုႀကီးမွာလုပ္လို ့မရဘူး။
US မွာဆိုရင္ေတာ ့စပါယ္ရွယ္လစ္ေတြပိုမ်ားတယ္။တၿခားေဆးရံုသြားစရာလိုခ်င္မွလိုမယ္။
သြားစရာလိုရင္လည္းကားနဲ ့မဟုတ္ပဲ ဟယ္လီေကာ ့ပတာ(ရဟတ္ယာဥ္)နဲ ့ေခၚသြားဖို ့မ်ားတယ္။
ဒီမွာ Medical Chopper ေတြသိပ္မ်ားပါတယ္။အထူးသၿဖင္ ့ၿမိဳ ့ႀကီးေတြမွာပါ။ေဆးရံုႀကီးေတြကို
ပို ့ႀကတာပါ။ထရန္စဖာလုပ္တာၿဖစ္ေစ အက္ဆီးဒင္ ့ၿဖစ္လို ့ေဆးရံုကိုပို ့ရတာၿဖစ္ေစရဟတ္ယာဥ္
ေတြသံုးပါတယ္။ TV News သီတင္းေတြကလည္းရဟတ္ယာဥ္ေတြသံုးပါတယ္။ရဲေတြကသံုးတာလည္း
ရွိပါတယ္။ဒါေပမယ္ ့ရဟတ္ယာဥ္တိုင္းကေတာ ့လူဆိုးဖမ္းေနတာမဟုတ္ပါဘူး။က်န္းမာေရးလုပ္ငန္း
အတြက္သံုးတာပိုမ်ားပါတယ္။ကြ်န္မတို ့မလိုက္ရတာပိုမ်ားတယ္။လိုက္ခ်င္လို ့အႀကံအဖန္လုပ္တာ
လည္းမရဘူး။ဟယ္လီေကာ ့ပတာစီးခ်င္လို ့ပါ..ဟဲဟဲ။ရဟတ္ယာဥ္ေတြေပၚမွာက နပ္စ္ေတြ
EMS ကတာ၀န္ရွွိသူေတြလိုက္ပါလာပါတယ္။
ကြ်န္မတို ့အသိ အိႏၵိယလူမ်ိဳးဆရာ၀န္မႀကီၤးတစ္ေယာက္က သူ ့ေမာင္ အဂၤလန္မွာ လြန္ခဲ ့တဲ ့
ေၿခာက္လေလာက္ကႏွလံုးေရာဂါရတယ္။ခြဲစိတ္ဖို ့လိုတယ္။ဒါေပမယ္ ့ေၿခာက္လႀကာမွ CABG
(Coronary Artery Bypass Grafting) လုပ္ခြင္ ့ရတယ္တဲ ့။ကြ်န္မအဖို ့တအံ ့တႀသပါပဲ။
ႏွလံုေရာဂါရေနတဲ ့သူကိုမခြဲလို ့ေသသြားရင္လည္းဂရုမစိုက္တဲ ့သေဘာေပါ ့ေနာ္။ US မွာဆိုရင္
လူနာက CABG လိုရင္ကြ်န္မေတာင္မသိလိုက္ရဘူး။တခါတေလဆာဂ်င္ကလူနာကို CUU
( Coronary Care Unit) ထဲကေနSICU( Surgial ICU) ထဲေခၚသြားၿပီးၿပီ။ေနာက္တေန ့မွာခြဲ
ၿပီးေနၿပီ။အလုတ္သင္ဆရာ၀န္လုပ္တံုးကေၿပာပါတယ္။ဒီမွာကအရမ္းကို AGGRESSIVE ၿဖစ္ပါတယ္။
ေငြလည္းအရမ္းကုန္ပါတယ္။ဒါ ့ေႀကာင္ ့လည္းလူေတြက က်န္းမာေရးအာမခံမရွိမွာေႀကာက္ႀကတယ္။
အလုပ္ၿပုတ္မွာေႀကာက္ႀကတယ္။အလုပ္ၿပဳတ္ရင္က်န္းမာေရးအာမခံလည္းမရွိေတာ ့ဘူး။
ကိုယ္ ့ဟာကိုယ္ဆိုရင္လစဥ္ေငြမ်ားစြာေပးရတယ္။ေတာ္ရံုလူမတတ္နိုင္ဘူး။
ဥေရာပမွာက လူတိုင္းမွာက်န္းမာေရးအာမခံရွိပါတယ္။အမ်ားစုကိုအစိုးရကတာ၀န္ယူတယ္
လို ့ယူဆရပါတယ္။လူတိုင္းမွာေတာ ့ေဆးကုခြင္ ့ရွိပါရဲ ့.ဒါေပမယ္ ့ခုနေၿပာသလိုပါပဲ။ခြဲစိတ္တာေတြ
ေစာင္ ့ရတယ္။ဒူးခြဲဖို ့တို ့အူက်တာခြဲဖို ့တို ့ဆိုရင္လနဲ ့ခ်ီၿပီးေတာင္ေစာင္းရဦးမယ္။
တကယ္ကိုမလြယ္ဘူး။စနစ္တစ္ခုနဲ ့တစ္ခုေကာင္းတာေတြေရာဆိုးတာေတြပါရွိတယ္။
ကေနဒါမွာစပါယ္ရွယ္လစ္တစ္ေယာက္ဆီသြားရတဲ ့လူနာကသူဆရာ၀န္နဲ ့ေတြ ့ခ်ိန္ငါးမိနစ္
ေလာက္ပဲရတယ္တဲ ့။သူတို ့ကလည္းဥေရာပလို System ပါပဲ။ဆရာ၀န္အလံုအေလာက္မရွိဘူး။
လူနာကမ်ားတယ္။ငါးမိနစ္ပဲေတြ ့ခ်ိန္ရေတာ ့မေကာင္းဘူးေပါ ့။အမွန္မွာလူနာအသစ္ဆိုရင္
မိနစ္ႏွစ္ဆယ္ေလာက္လိုပါတယ္။
US မွာ ICU ေတြပိုမ်ားပါတယ္။ေတာ္ရံုလူနာေတြေတာ္ေတာ္နဲ ့မေသႀကပါဘူး။အဲဒါတစ္ခါတစ္ေလလည္း
ေကာင္းတယ္။အက္ဆီးဒင္ ့ၿဖစ္တဲ ့လူငယ္ေတြ၊ အဆိပ္ေသာက္သူေတြ၊ႏွလံုး အဆုတ္ေရာဂါရွင္ေတြကို
ကယ္နိုင္ပါတယ္။တစ္ခါတေလလည္းေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မရွိေတာ ့တဲ ့လူနာကို ICU ထဲမွာထားတာေငြကုန္တာပါပဲ။
ဒါေပမယ္ ့အဲဒီ ့အခါေတြက်ေတာ ့လည္းေဆးရံုကၿဖစ္ေစ အစိုးရကၿဖစ္ေစ လူနာရွင္ကမတတ္နိုင္ရင္ေပးပါတယ္။
အသားလွီးယူလို ့မွမရတာ.ပရ်ုက္ဗိတ္ေဆးရံုေတြမွာအၿမတ္ေငြေတြအမ်ားႀကီးရတတ္တာရွိပါတယ္။
ဥေရာပက်ေတာ ့လည္း SOCIALIZED MEDICINE ဆိုေတာ ့ကိုယ္၀န္ေဆာင္ေတြအတြက္၊ကေလး
မီးဖြါးတာေတြအတြက္၊ကေလးကာကြယ္ေဆးထိုးတာေတြအတြက္ပိုအဆင္ေၿပမယ္ထင္ပါတယ္။
လူနာေတြဟာအစိုးရေဆးရံုေတြမွာသြားၿပလို ့ရပါတယ္။FACILITY ေတြက်ေတာ ့US ကပိုေကာင္းပါတယ္။
ေဆးရံုကင္တင္းကအစေဆးရံုမွာသံုးတဲ ့လူနာမွတ္တမ္း CHART ေတြကအစကြာလတီမတူဘူး။
ဒါေပမယ္ ့ US မွာတင္ပဲေဆးရံုကကြာပါေသးတယ္။နယူးေရာ ့ခ္က(ဥပမာ ဘရြန္ဇ္၊ဘရြတ္ကလင္း၊ဂ်ေမးကား
တို ့ကြင္ းစ္တို ့လိုေနရာမ်ိဳး)တခ်ိဳ ့ေဆးရံုေတြနဲ ့ NYU လိုကိုလံဘီယာလိုေဆးရံုႀကီးေတြနဲ ့မတူနိုင္ပါ။
စာသင္ႀကားပံုၿခင္း၊အလုပ္သင္ဆရာ၀န္ေတြကိုထရိန္လုပ္ပံုၿခင္းမတူနိုင္ပါ။
က်န္းမာေရးအာမခံေတြ၊စနစ္ေတြနဲ ့ပတ္သက္လို ့ေၿပာရရင္ေတာ ့အမ်ားႀကီးပဲ။ဘယ္ေတာ ့မွ
ၿပီးမွာမဟုတ္ဘူး။ဒါေပမယ္ ့ေသခ်ာတာက US မွာ(အထူးသၿဖင္ ့ေဆးရံုမွာ၊ICU )လိုခ်င္တဲ ့TEST ေတြ
CT SCEN ေတြၿမန္ၿမန္ဆန္ဆန္လုပ္လို ့ရတယ္။စပါယ္ရွယ္လစ္ေတြပိုေပါတယ္။
အာမခံကုမၸဏီေတြရွိေပမယ္ ့လည္းတၿခားနိုင္ငံေတြနဲ ့စာလွ်င္ေတာ ့
လုပ္ပိုင္ခြင္ ့ရယ္၊ၿမန္ဆန္မႉ ့ရယ္၊ၿပည္ ့စံုမႉ ့ရယ္ကပိုမယ္ထင္ပါတယ္။
0 comments:
Post a Comment